Qua nhiều thời kỳ, đội tuyển đã chứng kiến những sự thay đổi đáng kể về huấn luyện viên, từ những chiến lược gia nội địa đến các HLV ngoại quốc, mỗi người đều để lại dấu ấn riêng. Cùng điểm lại những giai đoạn đáng chú ý qua các đời HLV đội tuyển Việt Nam.
Sự thay đổi Huấn luyện viên Việt Nam
Thời kỳ trước năm 2000 – Nền móng ban đầu với HLV nội
Trong những năm đầu phát triển bóng đá sau thống nhất đất nước, đội tuyển Việt Nam chủ yếu sử dụng các huấn luyện viên nội như Nguyễn Văn Vinh, Lê Thế Thọ, Phan Kim Lân… Dù điều kiện còn hạn chế, họ là những người đặt nền móng đầu tiên cho bóng đá hiện đại Việt Nam.
Các HLV thời kỳ này chú trọng rèn luyện thể lực, tổ chức đội hình cơ bản, đưa tuyển Việt Nam thi đấu ở các giải khu vực như SEA Games, Tiger Cup (tiền thân của AFF Cup), qua đó giúp cầu thủ tích lũy kinh nghiệm quốc tế.
Thời kỳ 2000 – 2010: Sự xuất hiện của HLV ngoại và cú hích đột phá
Giai đoạn này đánh dấu bước chuyển mình lớn khi VFF mời các HLV nước ngoài dẫn dắt đội tuyển. Những cái tên nổi bật như:
- Alfred Riedl (Áo): Người rất gần gũi với bóng đá Việt Nam, dẫn dắt tuyển quốc gia nhiều lần (1998, 2001–2003, 2005–2007) và giúp Việt Nam vào chung kết Tiger Cup 1998.
- Henrique Calisto (Bồ Đào Nha): HLV ngoại thành công nhất giai đoạn này về lịch thi đấu bóng đá. Năm 2008, ông giúp Việt Nam vô địch AFF Cup lần đầu tiên trong lịch sử, ghi dấu ấn đậm nét bằng lối chơi kỷ luật, phòng ngự chắc chắn.
Giai đoạn 2011 – 2017: Trở lại HLV nội và thử nghiệm thất bại
Sau thành công của Calisto, bóng đá Việt Nam quay lại với các HLV nội như:
- Phan Thanh Hùng (2012): Chơi tấn công hấp dẫn nhưng thất bại tại AFF Cup.
- Hoàng Văn Phúc, Nguyễn Hữu Thắng: Có chiến thuật hiện đại hơn nhưng vẫn thiếu bản lĩnh ở các giải đấu lớn.
Đây là giai đoạn thử nghiệm chưa hiệu quả, khi đội tuyển không để lại nhiều dấu ấn đậm nét ở đấu trường khu vực.
Giai đoạn 2017 – 2022: Kỷ nguyên rực rỡ với HLV Park Hang-seo
Tháng 10/2017, HLV Park Hang-seo (Hàn Quốc) được bổ nhiệm, mở ra một kỷ nguyên vàng của bóng đá Việt Nam:
- Á quân U23 châu Á 2018.
- Top 4 ASIAD 2018.
- Vô địch AFF Cup 2018.
- Vào tứ kết Asian Cup 2019.
- Lọt vòng loại thứ 3 World Cup 2022.
Ông Park không chỉ giỏi chiến thuật mà còn có khả năng khơi dậy tinh thần chiến đấu, tạo nên bản sắc riêng cho đội tuyển. Đây là giai đoạn thành công nhất trong lịch sử bóng đá Việt Nam khi được giới đầu tư đánh giá cao về tỷ lệ kèo bóng đá hôm nay.
Từ 2023 đến nay: Giai đoạn chuyển giao và kỳ vọng mới
Sau khi HLV Park chia tay vào đầu năm 2023, HLV Philippe Troussier (Pháp) tiếp quản. Ông được kỳ vọng nâng tầm đội tuyển với triết lý kiểm soát bóng, phát triển thế hệ trẻ. Tuy nhiên, đội bóng vẫn đang trong quá trình tái thiết, chưa có nhiều thành tích nổi bật.
Sự thay đổi huấn luyện viên thời kỳ này cho thấy Việt Nam đang trong giai đoạn tìm kiếm sự ổn định mới, hướng đến mục tiêu vươn ra tầm châu Á và thế giới.
Qua từng giai đoạn, huấn luyện viên của đội tuyển Việt Nam đã phản ánh chiến lược phát triển và tư duy bóng đá của quốc gia. Dù là HLV nội hay ngoại, mỗi người đều để lại dấu ấn trong hành trình xây dựng bóng đá nước nhà. Trong tương lai, vai trò HLV trưởng vẫn sẽ là chìa khóa quan trọng để đưa bóng đá Việt Nam tiến xa hơn trên bản đồ khu vực và thế giới.
Hạng Nhất Anh