Chiến thuật trong bóng đá là nghệ thuật tổ chức, sắp xếp, bố trí đội hình và cách vận hành đội hình khi thi đấu sao cho phù hợp với con người, khả năng của đội bóng để phát huy tối đa các thế mạnh, đồng thời linh hoạt khi đối đầu với các đội bóng có lối chơi khác nhau để mang về chiến thắng cho đội mình.
Ngày nay, chiến thuật bóng đá được nâng lên một tầm cao mới bằng sự kết hợp giữa những tính toán của các chuyên gia với các loại dữ liệu bóng đá do máy móc Thống kê và phân tích được.
Vậy các chiến thuật trong bóng đá có vai trò ra sao, hãy cùng Dulieubongda.net tìm hiểu ngay qua bài viết dưới đây nhé!
Vai trò của chiến thuật trong Bóng đá
Cũng như các môn thể thao khác, các chiến thuật trong bóng đá có vai trò hết sức quan trọng. Giúp đội bóng tổ chức tốt trận đấu theo đúng ý định, hình thành nên lối đá riêng, có các bài đánh, miếng đánh mang nét đặc trưng, tuân thủ tốt chiến thuật các cầu thủ mới phát huy tối đa vai trò của mình đối với đội bóng. Chính vì thế, mỗi chiến thuật mang lại một lối đá, một phong cách đá riêng, tạo ra thương hiệu của từng đội bóng và gắn liền với nó là tên tuổi của HLV dẫn dắt đội bóng.
Sơ đồ chiến thuật
Mỗi sơ đồ chiến thuật đều có những điểm mạnh, điểm yếu khác nhau. Căn cứ vào con người, thực lực của đội bóng để các HLV lựa chọn sơ đồ làm sao cho phù hợp và đem lại hiệu quả cao nhất.
Sơ đồ chiến thuật trong bóng đá 11 người
Sơ đồ chiến thuật khi chơi với đội hình 4-4-1-1
Bộ khung gồm: Thủ môn, 4 hậu vệ ( 2 trung vệ và 2 hậu vệ cánh), 4 tiền vệ ( 2 tiền vệ trung tâm, 2 tiền vệ cánh), 1 hộ công, 1 tiền đạo ( trung phong).
Đây là một trong các chiến thuật trong bóng đá được nhiều HLV áp dụng , khi thi đấu với sơ đồ chiến thuật 4-4-1-1, cự ly đội hình sẽ giữ một khoảng cách đồng đều, không để lộ khoảng trống ở 2 biên, với 4 tiền vệ thì khu vực giữa sân luôn đủ người để kiểm soát cũng như phòng ngự. Tuy nhiên sơ đồ đội hình này ở hàng tiền vệ cần có 2 tiền vệ cánh chất lượng, có tốc độ, kỹ thuật, khả năng dứt điểm và thể lực để duy trì lên xuống nhịp nhàng; ở vị trí hộ công cũng hết sức quan trọng, đá trên hàng tiền vệ và dưới tiền đạo, hộ công trong sơ đồ 4-4-1-1 là cầu thủ có kĩ thuật tốt, kiểm soát tốt trái bóng, khả năng chạy chỗ nhạy bén, dứt điểm tốt khi có khoảng trống cùng với đó là những đường chuyền tinh tế để phá vỡ hàng thủ đối phương.
Sơ đồ chiến thuật với đội hình 4-5-1
Bộ khung gồm: Thủ môn, 4 hậu vệ ( 2 trung vệ, 2 cánh), 5 tiền vệ ( 2 tiền vệ cánh, 3 tiền vệ trung tâm), 1 tiền đạo.
Đây là sơ đồ chiến thuật thường áp dụng khi đội bóng muốn bảo toàn tỉ số ở các lượt trận đấu loại cân não.
Với 5 cầu thủ ở hàng tiền vệ, sẽ là ưu thế lớn để kiểm soát khu vực trung tuyến, cầm bóng, phối hợp lợi dụng sơ hở của đối thủ để tấn công. 3 tiền vệ trung tâm sẽ có 1 tiền vệ chơi thấp xuống nhiệm vụ hỗ trợ phòng ngự, thu hồi bóng. Sẽ rất khó khăn cho đối thủ khi đối đầu với hàng tiền vệ 5 người và phía sau là hàng hậu vệ.
Mặc dù vậy, các đợt phản công nhanh là vũ khí lợi hại trong sơ đồ chiến thuật này, do đó tiền đạo phải là một cầu thủ có thể lực tốt, sức càn lướt, khả năng xử lí bóng ở không gian hẹp, dứt điểm tốt cả chân và đầu, cuối cùng phải là cầu thủ tận dụng tốt các cơ hội.
Sơ đồ chiến thuật khi chơi với đội hình 5-3-2
Bộ khung gồm: 5 hậu vệ ( 3 trung vệ, 2 hậu vệ cánh), 3 tiền vệ ( 2 tiền vệ cánh, 1 trung tâm) , 2 tiền đạo
Đội hình với 5 cầu thủ ở hàng hậu vệ, tuy nhiên sơ đồ 5-3-2 không hề yếu khi tấn công. Để hoạt động có hiệu quả với sơ đồ này, 2 hậu vệ cánh sẽ đóng vai trò hết sức quan trọng. Khi tấn công, 2 hậu vệ sẽ cánh sẽ dâng cao, kết hợp với hàng tiền vệ tạo ra số đông cầu thủ ở khu vực giữa sân, vì thế sẽ có rất nhiều miếng đánh có thể sử dụng để tạo cơ hội cho 2 tiền đạo bên trên. Lúc phòng thủ, 2 hậu vệ cánh sẽ lùi về kết hợp cùng 3 trung vệ tạo ra hàng phòng thủ 5 người vững chắc. Vậy nên, hậu vệ cánh cần những cầu thủ có tốc độ, khả năng hỗ trợ tấn công lẫn phòng thủ, và nền tảng thể lực tốt để duy trì cả trận đấu.
Sơ đồ chiến thuật khi chơi với đội hình 4-3-3
Bộ khung gồm: Thủ môn, 4 hậu vệ ( 2 trung vệ, 2 hậu vệ cánh), 3 tiền vệ ( 1 tiền vệ trung tâm, 2 cánh), 3 tiền đạo ( 1 trung phong, 2 tiền đạo cánh)
Có thể khẳng định 4-3-3 là sơ đồ chiến thuật được nhiều ông lớn trong làng bóng đá đã và đang sử dụng rất thành công. Đây là sơ đồ chiến thuật với sức tấn công lớn nhờ hàng tiền vệ và tiền đạo 3 người. Kiểm soát khu vực trung tuyến, thay đổi vị trí linh hoạt giữa các tiền đạo, do đó sẽ có nhiều ý tưởng tấn công trong mỗi đợt lên bóng. Khi có cơ hội phản công nhanh, với 3 tiền đạo xác suất để tạo ra bàn thắng là rất lớn.
Tuy nhiên, điểm yếu của sơ đồ 4-3-3 là khoảng trống phía sau lưng tiền đạo, cùng với việc hậu vệ cánh dâng quá cao, sẽ tạo ra rất nhiều khoảng trống nếu bị mất bóng và đối thủ có cơ hội phản công nhanh.
Sơ đồ chiến thuật khi chơi với đội hình 4-4-2
Bộ khung gồm: Thủ môn, 4 hậu vệ ( 2 trung vệ, 2 cánh), 4 tiền vệ ( 2 tiền vệ trung tâm, 2 cánh), 2 tiền đạo
Là sơ đồ được sử dụng phổ biến ở các câu lạc bộ giải Ngoại hạng Anh. Hàng tiền vệ 4 người, kết hợp với sự cơ động từ 2 hậu vệ cánh, lối đá chồng biên, tạt cánh cho tiền đạo bên trong băng cắt hoặc đánh đầu là vô cùng hiệu quả ở sơ đồ chiến thuật này. Nhưng để vận hành tốt sơ đồ 4-4-2, các cầu thủ cần duy trì tốt cự ly đội hình, 1 tiền vệ trung tâm thường phải chơi thấp hơn để hỗ trợ phòng ngự khi cần.
Sơ đồ chiến thuật khi chơi với đội hình 4-2-3-1
4-2-3-1 được coi là sơ đồ có hiệu quả và linh hoạt nhất trong bóng đá hiện đại. Bộ khung Thủ môn và 4 hậu vệ như các sơ đồ 4 hậu vệ khác. Tuy nhiên ở hàng tiền vệ, sẽ có 2 tiền vệ trung tâm đảm nhiệm thu hồi bóng và đánh chặn, triển khai bóng từ dưới lên, chơi cao hơn là bộ 3 tiền vệ công hỗ trợ cho tiền đạo chơi cao nhất.
Khi tấn công, hàng tiền vệ sẽ dâng lên, tiền đạo kết hợp 2 cánh, như cách mà đội hình 4-3-3 tấn công, lúc phòng thủ hàng tiền vệ sẽ lùi về thành đội hình 4-5-1 ngăn chặn các đợt tấn công của đối thủ.
Sơ đồ chiến thuật khi chơi với đội hình 3-5-2
Bộ khung của sơ đồ này xuất phát với hàng tiền vệ 5 người, nhưng thực chất 3-5-2 là sơ đồ chuyển hóa của 5-3-2 khi tấn công. Để vận hành tốt sơ đồ này, 2 cánh vẫn là các cầu thủ quan trọng. Lên công, về thủ, có tốc độ, khả năng leo biên, phối hợp và nền tảng thể lực cực kỳ sung mãn.
Các sơ đồ chiến thuật của bóng đá 7 người
Khác với bóng đá 11 người, bóng đá mini 7 người cần sự hỗ trợ đến từ các tuyến khi tấn công cũng như phòng thủ, có thể nói một cách đơn giản, lúc công cả đội cùng công, khi thủ cả đội đều lùi về hỗ trợ phòng thủ. Nhưng để có lối đá bài bản, giữ và phát huy tốt vai trò của từng cầu thủ trên sân, thì vẫn cần áp dụng các chiến thuật trong bóng đá khác nhau.
Sơ đồ chiến thuật khi chơi với đội hình 2-3-1
Là sơ đồ chiến thuật với 3 cầu thủ ở hàng tiền vệ, ưu thế của 2-3-1 chính là kiểm soát bóng, làm chủ trận đấu. Vì vậy đòi hỏi ở hàng tiền vệ là 3 cầu thủ khéo léo, giữ bóng tốt, phối hợp nhịp nhàng, dứt điểm tốt và đặc biệt phải có tốc độ, nền tảng thể lực để duy trì công tấn công, phòng thủ ổn định.
Ở hàng hậu vệ 2 người, do đó sẽ ko dâng cao, leo biên mà nhường nhiệm vụ đó cho 2 tiền vệ cánh, tập trung ngăn chặn các đòn phản công của đối thủ, nên sẽ phù hợp với những hậu vệ có khả năng chống bóng bổng và đọc tình huống tốt.
Vị trí tiền đạo, chơi độc lập do đó yêu cầu khả năng làm tường, xoay sở trong không gian hẹp, khả năng dứt điểm và tận dụng các cơ hội.
Sơ đồ chiến thuật khi chơi với đội hình 3-2-1
Đây là sơ đồ được nhiều đội bóng ở các giải SPL, HPL cũng như các giải phủi sân 7 khác sử dụng. Đội hình bố trí theo kiểu kim tự tháp, đồng đều ở các tuyến, khả năng tấn công và phòng ngự đều tốt. Nhưng để sơ đồ vận hành có hiệu quả, thì vai trò của 2 hậu vệ cánh là hết sức quan trọng, đội bóng có tấn công tốt hay không, có nhiều phương án tấn công hay không phụ thuộc nhiều vào khả năng tấn công, leo biên của 2 cánh, ngược lại khi bị phản công 2 cánh cần lùi về nhanh để hỗ trợ cho trung vệ thòng. Bởi thế nên 2 cánh sẽ là những cầu thủ sở hữu tốc độ tốt, khả năng đột phá và nền tảng thể lực cao.
Hàng tiền vệ 2 người cần giữ tốt vị trí, làm chủ khu vực giữa sân, bọc lót tốt cho 2 biên khi cần và tránh để trùng vị trí của nhau trên sân.
Sơ đồ chiến thuật khi chơi với đội hình 3-1-2
Sức tấn công của đội hình 3-1-2 sẽ là lớn hơn so với 2 đội hình trên, xuất phát với 2 tiền đạo ở 2 cánh, 3-1-2 gây ra áp lực lớn đối với đội bạn ngay từ phần sân nhà, kết hợp 2 hậu vệ cánh, khả năng và các ý tưởng tấn công của sơ đồ này sẽ nhiều hơn. Nhưng để 3-1-2 vận hành tốt thì tiền vệ trung tâm là mấu chốt. Chỉ cần 1 pha mất bóng hớ hênh thì trung vệ thòng có thể sẽ phải đối đầu vs 1 hoặc 2 cầu thủ từ đội bạn. Do đó mà Tiền vệ trung tâm cần có khả năng giữ bóng tốt, cầm nhịp trận đấu, có thể lực, thể hình tốt để thu hồi, ngăn chặn các đợt tấn công, đồng thời có thể thực hiện tốt những đường chuyền sáng tạo vượt qua hàng thủ đối phương.
Trên đây là các chiến thuật trong bóng đá do Dulieubongda tìm hiểu, hy vọng những thông tin của bài viết trên giúp bạn có cái nhìn cụ thể hơn về chiến thuật thi đấu trong bóng đá nhé. Nếu bạn là người hâm mộ có niềm đam mê lớn với môn thể thao vua thì hãy theo dõi Dulieubongda để không bỏ lỡ nhiều thông tin thú vị nhé.
Nguồn: https://dulieubongda.net
Hạng Nhất Anh